قرض الحسنه قراردادی است که بموجب آن بانک ( به عنوان قرض دهنده) مبلغ معینی را طبق ضوابط مقررودستورالعمل ،  به اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی ( به عنوان قرض گیرنده ) به قرض واگذار می نماید.

موارد اعطای آن عبارتند از:

– 1 هزینه ازدواج و تهیه جهیزیه
-2 هزینه درمان و بیماری
-3 هزینه تعمیر و تامین مسکن
-4 کمک هزینه تحصیلی
-5 رفع نیازهای ضروری

این تسهیلات از محل سپرده های قرض الحسنه بانک تأمین می شود.

 

مضاربه به قراردادی اطلاق می‌شود که در آن یکی از طرفین (مالک) عهده دار تامین سرمایه (نقدی) می‌گردد، با قید این که طرف دیگر (عامل) با آن تجارت کرده و در سود حاصله، هر دو طرف شریک باشند. بانک به عنوان مالک، سرمایه نقدی را به صورت یک جا یا برحسب نیاز به تدریج در اختیار عامل (شخص حقیقی یا حقوقی) قرار می‌دهد قرارداد مضاربه مربوط به امور بازرگانی داخلی و خارجی است و مدت آن حداکثر یک سال از زمان انعقاد تا تسویه کامل است.قابل ذکر است، بانک‌ها در مورد واردات، مجاز به انعقاد قرارداد مضاربه با بخش خصوصی نیستند.

 

فروش اقساطی عبارت است از واگذاری عین کالا به بهای معلوم به غیر به ترتیبی که تمام یا قسمتی از بهای مزبور به اقساط مساوی یا غیرمساوی در سررسیدهای معین دریافت گردد. بدین صورت که حسب درخواست مشتری، کالای مورد نظر نقداً توسط بانک خریداری و به صورت فروش اقساطی به وی واگذار می‌شود.این تسهیلات برای گسترش واحدهای تولیدی (صنعتی و معدنی، ‌کشاورزی) و خدماتی پرداخت می‌شود.

مدت قرارداد فروش اقساطی و بازپرداخت اقساط، حداکثر معادل عمر مفید اموال موضوع قرارداد است، که به تشخیص بانک تعیین می‌شود.
 فروش اقساطی مواد اولیه، لوازم یدکی وابزار کار : کاربرد (تامین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی  اعم از حقیقی و حقوقی )
فروش اقساطی وسایل تولید، ماشین آلات وتاسیسات : کاربرد ( جهت گسترش امور تولید ، خدمات و خرید کالاهای مصرفی با دوام ساخت داخل کشوربا عمر مفید بیش از یک سال  )
فروش اقساطی مسکن (به منظور گسترش در امر مسکن )
خرید کالای و خدمات ضروری از قبیل کالای مصرفی با دوام از محل تولیدات داخلی و هزینه تحصیل ، ودیعه مسکن، و سایر نیاز های ضروری مشابه
تسهیلات خرید خودرو سواری ( تولید داخل) معادل 60% بهای خودرو

 

مشاركت مدني عبارتست از درآميختن سهم الشركه نقدي و غير نقدي متعلق به اشخاص حقيقي يا حقوقي متعدد به نحو مشاع به منظور انتفاع طبق قرارداد.

افراد حقيقي و حقوقي با توجه به نوع فعاليت و معامله مورد نظر مي توانند براي اجراي پروژه يامعامله اي خاص بابانك مشاركت نمايند . موضوع معامله می تواند يكي از موارد ذيل باشد :
مشاركت مدني در امور بازرگاني (داخلي- صادرات – واردات)
مشاركت مدني ساختماني ، مسكن انفرادي ، ويژه اشخاص حقيقي
مشاركت مدني ساختماني ، مجتمع سازي ، ويژه اشخاص حقيقي
مشاركت مدني ساختماني ، مجتمع سازي ، ويژه اشخاص حقوقي

 

جعاله یکی از تسهیلات بانکی است که به موجب آن کارفرما در مقابل انجام عمل معین (طبق قرارداد) ملزم به ادای مبلغ یا اجرت معلوم می‌‌گردد. بانک ضمن انعقاد قرارداد با متقاضی، انجام کاری مشخص را قبول می‌نماید، سپس باتوجه به شرایط خاص کار موضوع قرارداد، حسب مورد، تمام یا قسمتی از عملیات اجرایی کار پذیرفته شده را طبق قرارداد دوم به غیر واگذار می‌کند و حداکثر مدت انجام و تسویه مطالبات آن ۲ سال است. این عقد در بخش‌های صنعت و معدن، کشاورزی، مسکن و ساختمان، بازرگانی و خدمات استفاده می شود .

 

اجاره به شرط تمليك عقدي است كه در آن شرط شود مستاجر در پايان مدت اجاره در صورت عمل به شرايط مندرج در قرارداد عين مستاجره را مالك شود .

درحال‌حاضرتسهيلات اجاره‌به‌شرط‌تمليك‌ودرصورت‌فراهم بودن‌شرايط لازم درموارد ذيل قابل اعطا مي باشد .
1ـ  خريد مطب براي پزشكان
2ـ  خريد دفاتر وكالت
3ـ خريد محل براي دفاتر اسناد رسمي
4ـ  خريد محل براي مراكز آموزشي ( مدارس غير انتفاعي ).
5ـ  خريد محل براي واحدهاي توليدي
6- خريد محل كار براي كسبه وصنوف

 

سلف بیش خرید نقدی محصولات تولیدی به قیمت معین می باشد و به موجب آن بانک به منظور تأمین سرمایه در گردش فعالیت های تولیدی، مبادرت به پیش خرید محصولات تولیدی مشتریان می نماید. (محصولات تولیدی مشتری را خریداری و بهای آن را نقداً پرداخت نموده و کالا را در آینده تحویل می‌گیرد). 
این تسهیلات برای تأمین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی (صنعتی و معدنی، کشاورزی) پرداخت می شود.
تسهیلات سلف صرفاً برای تولید کالایی که مقدمات تولید‌ آن فراهم و برای تکمیل تولید نیاز به منابع مالی دارد، مجاز می باشد و به هیچ وجه پرداخت تسهیلات برای خرید کالاهای موجود که به فروش نرسیده مجاز نیست.

 

بانک به منظور رفع نيازهاي واحدهاي توليدي، خدماتي و بازرگاني براي تهيه مواد اوليه، لوازم يدکي، ابزارکار، ماشين‌آلات، تأسيسات، و ساير کالاها و خدمات مورد احتياج واحدهاي اشاره شده به سفارش و درخواست متقاضي مبادرت به تهيه و تملک اين اموال و خدمات نموده و سپس آن را در قالب عقد مرابحه به متقاضي واگذار مي‌نمايد. موارد کاربرد اين نوع تسهيلات به شرح ذيل مي‌باشد.

خريد ابزار کار و لوازم يدکي و مواد اوليه

خريد ماشين‌آلات، تجهيزات کارگاهي و توليدي

خريد محل کار

 

خرید دین قراردادی است که به موجب آن بانک، دین مدت‌دار بدهکار را به کمتر از مبلغ اسمی آن به صورت نقدی از داین (مشتری) خریداری می‌کند.

تسهیلات خرید دِین به بنگاه های تولیدی که اسناد و اوراق تجاری، بابت فروش محصولات دارند طبق مقررات با رعایت آیین نامه ها و دستورالعمل های مربوطه با سررسید یکساله پرداخت می شود و تسهیلات خرید دِین به واحدهای غیر تولیدی هم با در نظر گرفتن حجم حساب ها و اسناد دریافتی هر بنگاه قابل پرداخت است.

میزان تسهیلات خرید دین براساس حجم حسابها و اسناد دریافتنی حاصل از فروش نسیه بنگاه ها تعیین می گردد.

میزان تسهیلات براساس ارزش فعلی اسناد تجاری بنگاه ها با اعمال نرخ مصوب شورای پول و اعتبار در چارچوب ضوابط و مقررات بانک مرکزی محاسبه و پرداخت می گردد.

تسهیلات خرید دین جزء تسهیلات کوتاه مدت به شمار میرود و سررسید آن حداکثر یک سال خواهد بود.

 

ضمانتنامه بانکی سندی است که با صدور آن برای اشخاص حقیقی و حقوقی تضمینی برای انعقاد قراردادها و پشتوانه ای اطمینان بخش برای اجرای قرار دادهای بازرگانی و معاملات تجاری در امر مبادله کالا و خدمات فراهم می شود. دارابودن حساب یا افتتاح حساب به نام ضمانت خواه، تمکن کافی ضمانت خواه برای پوشش تعهدات و واقعی بودن قرارداد پایه بین ضمانت خواه و ذینفع شرایط عمومی دریافت ضمانت نامه می باشد.

 

1.دارا بودن حساب یا افتتاح حساب جدید به نام ضمانتخواه

2.دارا بودن شرایط اعتبارسنجی و تمکن کافی ضمانتخواه برای پوشش تعهدات

3.اطمینان از واقعی بودن قرارداد پایه بین ضمانتخواه و ذینفع

4.اطمینان از رعایت مقررات مرتبط با مبارزه با پولشویی

 

1.درخواست ضمانتخواه با درج تمامی شرایط

2.مدارک و مستندات مربوط به هویت متقاضی

3.مدارک مربوط به شغل و فعالیت متقاضی

4.مدارک مالی و وثایق و تضمینات پیشنهادی

5.ارائه قرارداد پایه

 

بانک ، در راستای تسهیل معاملات مشتریان خود (پیمانکاران، کارفرمایان، واردگنندگان، صادرکنندگان و فروشندگان کالا و خدمات و. . .)  انواع ضمانت نامه های زیر را صادر می نماید. ضمانت نامه پس از اعتبار سنجی ضمانت خواه و اخذ وثایق و تضمینات لازم مطابق دستورالعمل های داخلی بانک صادر می شود.

 

 ضمانت‌ نامه شرکت در مناقصه
کارفرمایان جهت واگذاری پروژه‌ها به اشخاص دیگر به پایین‌ترین قیمت، اقدام به برگزاری مناقصه نموده و برای حصول اطمینان از ایفای تعهدات شرکت کنندگان در مناقصه ،ضمانت‌نامه‌ای تحت عنوان ضمانت‌نامه شرکت در مناقصه را از شرکت کنندگان در مناقصه دریافت می‌نمایند .
این ضمانت‌نامه به ذینفع (کارفرما) اختیار می‌دهد در صورتی‌که برنده مناقصه به تعهدات خود عمل ننماید و از این جهت خسارتی متوجه کارفرما شود، وجه ضمانت‌نامه را از بانک دریافت نماید و خسارات وارده را جبران و تامین نماید.

 ضمانت‌ نامه شرکت درمزایده
چنانچه م‍وسسه یا سازمانی قصد واگذاری کالا یا اموال خود را به بالاترین قیمت داشته باشد، اقدام به برگزاری مزایده نموده و برای اطمینان از ایفای تعهدات شرکت کنندگان در مزایده ، ضمانت‌نامه شرکت در مزایده اخذ می نماید.
این ضمانت‌نامه به ذی‌نفع اختیار می‌دهد درصورتی‌که برنده مزایده به تعهدات خود عمل ننماید و از این جهت خسارتی متوجه کارفرما شود، وجه ضمانت‌نامه را از بانک دریافت و خسارات وارده را جبران و تامین نماید.

 

ضمانت‌ نامه استرداد کسور وجه الضمان
کارفرمایان به منظور اطمینان از اجرای مطلوب پروژه های واگذار شده به پیمانکاران، برای پرداخت هر مرحله از مبلغ قرارداد که براساس گزارش پیشرفت کار و هزینه‌های انجام شده توسط پیمانکار انجام می‌پذیرد، درصدی از مبلغ قرارداد را تحت کسور وجه الضمان کسر و به عنوان تضمین نزد خود نگهداری می‌کنند تاپس از انقضای مدت قرارداد و حصول اطمینان از اجرای صحیح پروژه و امور موضوع قرارداد پیمانکاری، وجوه کسر شده را به پیمانکار پرداخت نمایند.
چنانچه پیمانکار بخواهد این وجوه را قبل از خاتمه کار و تحویل قطعی پرژه دریافت نماید، می تواند با ارائه ضمانت‌نامه‌ استردادکسوروجه الضمان به پیمانکار، کسور وجه الضمان را قبل از خاتمه کار دریافت نماید.

 

 ضمانت نامه حسن اجرای تعهدات (حسن اجرای کار)
به منظور تضمین اجرای صحیح پروژه‌ها، کارفرمایان ضمانت‌نامه ای تحت عنوان ضمانت نامه حسن اجرای تعهدات (حسن اجرای کار) از پیمانکاران مطالبه می‌نمایند. این ضمانت‌نامه تا اجرای کامل قرارداد در اختیار کارفرما باقی باقی خواهد بود.

 

 ضمانت نامه استرداد پیش پرداخت
پس از انعقاد قرارداد بین کارفرما و پیمانکار ممکن است پیمانکار قسمتی از بهای قرارداد را بعنوان پیش پرداخت از کارفرما دریافت نماید. در این‎صورت کارفرما با اخذ ضمانت نامه استرداد پیش‌پرداخت وجه مربوطه را به پیمانکار پرداخت می نماید.

 

 ضمانت‌ نامه گمرکی
واردکنندگان، به منظور ترخیص کالا از گمرکات کشور جهت تضمین بازپرداخت بدهی های خود بابت حقوقی و عوارض گمرکی می توانند ضمانت نامه گمرکی از بانک اخذ و به گمرکات ارائه نمایند. صدور ضمانت نامه به نفع گمرکات کشور به منظور پرداخت حقوق و عوارض گمرکی و ترخیص کالا طبق نمونه های تهیه شده از طرف گمرک ایران با رعایت ضوابط مربوطه امکان پذیر خواهد بود.

 

تعریف : تعهد غیرقابل برگشت ضامن (بانک) و بنا به درخواست متقاضی، به پرداخت وجه مورد ضمانت به ذینفع در صورت مطالبه وجه ضمانت نامه توسط وی مطابق با شرایط مندرج در متن ضمانت نامه.

با توجه به اینکه ضمانتنامه های ارزی نقش مهمی در تضمین اجرای قراردادها و تسهیل مبادلات ایفا می کنند لذا به منظور اطمینان از اجرای صحیح قرارداد، درخواست صدور ضمانتنامه بانکی می گردد.

این ضمانت نامه ها در بخش صادرات و اردات صادرمی شوند.

صدور ضمانت نامه ارزی در بخش صادرات
ضمانت نامه های صادراتی به آن دسته از ضمانت نامه هایی اطلاق می گردد که بنا به درخواست طرفهای ایرانی به نفع طرف های خارجی یا ایرانی صادر می گردد. این گونه ضمانت نامه ها به چهار بخش تقسیم می شود:
کالاهای تولیدی : شامل صنعتی، کشاورزی، معدنی و …. صدور انواع ضمانتنامه های ارزی (شرکت در مناقصه، حسن انجام کار، پیش پرداخت و استرداد کسور وجه الضمان) موردنیاز صادرکنندگان کالاهای تولیدی با رعایت کامل دستورالعمل های صادره امکان پذیر می باشد.
خدمات فنی و مهندسی : صدور انواع ضمانت نامه های ارزی (شرکت در مناقصه، حسن انجام کار، پیش پرداخت و استرداد کسور وجه الضمان) برای صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی مطابق آیین نامه اجرایی حمایت از صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی با رعایت مقررات مربوطه امکان پذیر است.
قراردادهای داخلی : صدور انواع ضمانت نامه های ارزی (شرکت در مناقصه، حسن انجام کار، پیش پرداخت و کسور وجه الضمان) موردنیاز پیمانکاران، مشاوران و سازندگان داخلی که امور خدمات مهندسی مشاور، طراحی، پیمانکاری، ساختمانی، تأسیساتی و تجهیزاتی را در داخل کشور اجرا می کنند با رعایت دستورالعمل ها و مقررات مربوطه امکان پذیر می باشد.
صدور سایر ضمانت نامه های ارزی : صدور سایر ضمانت نامه های ارزی نیز با رعایت اصول کلی مجموعه قوانین و مقررات ارزی ناظر بر موضوع و با توجه به شرایط و توافقات حاصله فی مابین خریدار و فروشنده و حسب مورد قابل بررسی می باشد.
 

صدور ضمانت نامه ارزی در بخش واردات
ضمانت نامه های ارزی وارداتی به ضمانت نامه ای اطلاق می شود که در مقابل تضامین متقابل بانک های خارجی به نفع مشتریان داخلی و اغلب به منظور پوشش و حصول اطمینان از واردات کالا و خدمات، تضمین بازپرداخت پیش پرداخت یا پوشش اطمینان برگزارکنندگان مناقصه و مزایده صادر می شود. به عبارت دیگر تعهد غیرقابل برگشت بانک برای پرداخت وجه مورد ضمانت در صورت عدم ایفای تعهدات توسط شخص ثالث (فروشنده یا متعهد انجام قرارداد) است. حوزه های صدور ضمانتنامه وارداتی به طور کلی مشتمل بر موارد ذیل می باشد:
مناقصه /مزایده : برگزار کننده مناقصه (وارد کننده داخلی)، به منظور پوشش ریسک ناشی از عدم امضای قرارداد توسط برنده مناقصه و یا عدم ارائه ضمانت نامه حسن انجام کار توسط وی، نسبت به اخذ ضمانت نامه شرکت در مناقصه /مزایده از فروشنده/پیمانکار خارجی در قبال درصدی از مبلغ قرارداد (5 درصد) اقدام می نماید.
حسن انجام کار :  وارد کننده داخلی به منظور پوشش بخشی از ریسک ناشی از عدم ایفای تعهدات فروشنده /پیمانکار خارجی، نسبت به اخذ ضمانت نامه در قبال درصدی از مبلغ قرارداد (10- 5درصد) اقدام می نماید. قرارداد پایه مربوطه می تواند در ارتباط با واردات کالا و یا خدمات تنظیم شده باشد.
پیش پرداخت ارزی : وارد کننده داخلی به اندازه مبلغ پرداختی به فروشنده/پیمانکار خارجی به عنوان پیش پرداخت، نسبت به اخذ ضمانت نامه پیش پرداخت مبادرت می نماید تا بدین ترتیب ریسک عدم استهلاک مبلغ پیش پرداخت و یا عدم بازپرداخت آن را پوشش دهد.
 

انواع وثایق قابل قبول برای صدور ضمانت نامه ارزی
درجه 1 :  وجه نقد، طلا، اسناد خزانه، اوراق قرضه دولتی، اوراق مشارکت منتشره بر اساس مجوز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، سپرده سرمایه گذاری مدت دار، حساب های پس انداز قرض الحسنه نزد بانک، گواهی های سپرده های سرمایه گذاری مدت دار ویژه عام و خاص، اوراق قرض الحسنه یا حساب های ارزی شامل حساب های سپرده سرمایه گذاری مدت دار ارزی و قرض الحسنه جاری و پس انداز ارزی نزد بانک صادر کننده ضمانت نامه
درجه 2 :  اموال غیر منقول، سهام شرکت هایی که در بورس و فرابورس پذیرفته شده باشد، حساب سپرده سرمایه گذاری مدت دار متقاضی نزد سایر بانک‌ها.
درجه 3 : سفته به تعهد مشتری و تعهد تضامنی شخص یا اشخاص ثالث، قراردادهای ثبتی یا عادی متضمن تعهد یا ضمانت شخص یا اشخاص ثالث ، تضمین متقابل بانکهای معتبر داخلی ، تضمین متقابل بانکهای معتبر خارجی

 

استعلام اصالت ضمانت نامه های ارزی صادره
بانک در راستای ارائه خدمات الکترونیکی نوین اقدام به راه اندازی سامانه استعلام و اعتبارسنجی ضمانت نامه‌های ارزی نموده است. در این زمینه افرادی که ضمانت نامه های ارزی بانک به آنها ارائه می شود می‌توانند جهت استعلام و اطمینان از صحت و اصالت آن به آدرس سایت بانک مراجعه و با تکمیل موارد خواسته شده، اطلاعات لازم را کسب می نمایند.

 

ضمانتنامه های بانکی غیرقابل انتقال بوده و فقط توسط شخص مندرج در متن ضمانتنامه به عنوان ذینفع قابل استفاده می باشد.

تمدید ضمانتنامه با ارائه درخواست ذینفع حداکثر به مدت یک سال در هر نوبت منوط به موافقت واحد صادر کننده امکان پذیر است.

برای صدور انواع ضمانت نامه پرداخت حداقل ‌ده درصد مبلغ ضمانت نامه به عنوان سپرده نقدی الزامی است. (به استثناء ضمانت نامه تعهد پرداخت و ضمانت نامه های شرکت در مناقصه و مزایده)

میزان سپرده نقدی برای صدور ضمانت نامه‌های شرکت در مناقصه و مزایده حداکثر دو درصد و برای ضمانت نامه تعهد حداقل بیست درصد می باشد.

 هزینه‌ها و کارمزدهای مربوط به صدور و تمدید ضمانتنامه باتوجه به نوع ضمانتنامه و همچنین تعهدات دریافت شده از مشتری طبق ضوابط و دستورالعمل های جاری بانک مرکزی ج.ا.ا محاسبه و اخذ خواهد شد.

ابطال ضمانتنامه در موارد : انقضای مهلت اعتبار ، پرداخت وجه ضمانتنامه ، اعلام ذینفع مبنی بر عدم مطالبه وجه آن و یا برگرداندن سند ضمانتنامه ، امکان پذیر می باشد.